Türkiye Kamu-Sen’e bağlı Türk Diyanet Vakıf-Sen’in tam 11 bin 720 Diyanet çalışanı arasında yaptığı ankette, çalışanların üçte birinin psikolojik sorunlar yaşadığı ortaya çıkarken, imamlar kendilerine yapılan baskıdan şikâyetçi olduklarını ifade etti. Camilerde imamlara vakıf, dernek ve cemaatlerden yoğun baskı olduğu belirlendi. Buna karşın imamlar, müftülüklerin bu baskılar karşısında kendilerine sahip çıkmamasından şikâyetçi.
 

Türk Diyanet Vakıf-Sen, 7 coğrafi bölgeden toplam 11 bin 720 Diyanet çalışanı üzerinde bir anket gerçekleştirdi. Ankette birebir görüşme yöntemi kullanıldı, deneklerin soruları diledikleri şekilde cevaplamaları istendi.

Ankete 10 bin 910 cami görevlisi, 305 Kur’an kursu öğreticisi, 351 müftülük çalışanı, 19 müdür, 50 vaiz, 38 murakıp, 9 uzman ve 2 teknik personel katıldı. Ankete katılanların 11 bin 340’ını (yüzde 96,8) erkek, 347’sini (yüzde 3)’ü ise kadınlar teşkil etti.
 

Anketin amacı, Diyanet İşleri Başkanlığı çalışanlarının, cami ve işyerlerinde yaşadıkları sorunları ortaya koymak olarak belirlendi. Bu amaç çerçevesinde gerçekleştirilen anketten son derece çarpıcı sonuçlara ulaşıldı.
 

CAMİ VE KUR’AN KURSLARININ YÖNETİMİNE DERNEK, MUHTAR, VAKIF VE CEMAATLER MÜDAHALE EDİYOR, MÜFTÜLÜK ÇALIŞANLARA SAHİP ÇIKMIYOR
 

Ankette katılımcılara cami ve Kur’an kurslarının yönetiminde, Diyanet görevlilerine dernek, muhtar, vakıf ya da cemaatlerden müdahale edilip edilmediğine ilişkin olarak yöneltilen soruya verilen cevaplar oldukça manidar bulundu.
 

Ankete katılan Diyanet çalışanlarının yüzde 64,7’si kendilerinin dernek, muhtar, vakıf ve cemaatlerin müdahalesine maruz kaldığını ifade ederken bu tür bir müdahale olmadığını ifade edenlerin oranı yüzde 30,8olarak belirlendi.
 

Bununla birlikte bu müdahalelere maruz kalan personele müftülüğün kendilerine sahip çıkıp çıkmadığı yönünde yöneltilen soruya ise personelin Yüzde 69,2’sinin çeşitli korkular nedeniyle cevap veremediği, yüzde 22,1’ininise müftülüğün dernek, muhtar, vakıf ve cemaatlerin müdahalesi karşısında kendilerini korumadığını ifade ettiği görüldü.
 

Ankete katılanların yalnızca yüzde 8,7’si müftülüğün bu tür müdahaleler karşısında kendilerine sahip çıktığını belirtti.
 

ZORUNLU ROTASYON İMAMLARIN PSİKOLOJİSİNİ BOZMUŞTUR
 

Diyanet çalışanları için getirilen rotasyon uygulamasının çalışanlara yansıması üzerine yöneltilen soruda, ankete katılanların yüzde 43,8’i zorunlu rotasyon uygulamasının “Olumsuz” ya da “Çok olumsuz” olduğu yönünde görüş bildirdi. Ankete katılan personelin yüzde 8,1’inin çeşitli kaygılarla bu soruya cevap vermediği düşünüldüğünde, Diyanet çalışanlarının büyük oranda zorunlu rotasyon uygulamasından hoşnutsuzluk yaşadığı görüldü.
 

Rotasyon uygulamasını “Olumlu” bulanların oranı yüzde 14,9; “Çok olumlu” bulanların oranı ise yüzde 13,3 olarak belirlendi. “Olumsuz” bulanların oranı ise yüzde 21,9;  “Çok olumsuz” bulanların oranı ise yüzde 22,2 olarak görüş bildiren çalışan görevli oranı yüzde 44,1 çıkmıştır. Cevapsızların çekinceden dolayı bu soruya cevap vermediği düşüncesi ile yüzde 59,5 gibi bir memnuniyetsizlik sonucu çıkmaktadır.  
 

Bunun yanında rotasyon uygulamasının sonuçlarına yönelik olarak yöneltilen soruya verilen cevaplar son derece ilgi çekici oldu. Buna göre Diyanet çalışanlarının yalnızca yüzde 26,8’i zorunlu rotasyon uygulamasının hizmet heyecanını artırdığını ifade ederken, “Heyecanımı yok etti” diyenlerin oranı yüzde 11,7; “Yıllarca verdiğim emeğin karşılığını alamadım” diyenlerin oranı yüzde 20,2 oldu.
 

“Zorunlu rotasyon uygulaması psikolojimi bozdu” diyenlerin oranının yüzde 29,7 olduğu ankette, yüzde 73,2 gibi yüksek bir rakamla Diyanet çalışanlarının üçte birinin zorunlu rotasyon nedeniyle çeşitli psikolojik sorunlar yaşadığı ortaya çıktı.
 

DİYANET ÇALIŞANLARI MEVZUATIN SIK DEĞİŞTİRİLMESİNDEN OLUMSUZ ETKİLENİYOR

Ankete katılan personel, kendilerini ilgilendiren mevzuatta yapılan değişikliklerin iş yaşamlarını olumsuz etkilediğini belirtti. Buna göre mevzuatın sık değiştirilmesini Diyanet içinde “Olumsuz” ve “Çok olumsuz” olarak değerlendirenlerin oranı yüzde 50,8 olarak belirlendi.
 

Ankete katılanların yüzde 7,4’ünün bu soruya cevap vermekten kaçındığı gözlenirken, mevzuat değişikliklerini olumlu bulanların oranı yüzde 10,3; çok olumlu bulanların oranı ise yalnızca yüzde 3,7’de kaldı.
 

DİYANETTE YAPILAN SINAVLAR OBJEKTİF DEĞİL
 

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın sınav yönetmeliği, ölçme ve değerlendirmede objektif olup olmadığı sorusuna ankete katılan deneklerin yüzde 77’si olumsuz yanıt verdi. Kurumun sınav yönetmeliğinde yaptığı değişikliklerin, atama ve görevlendirme işlemlerine objektif olarak yansıyacağına “Kesinlikle katılmıyorum” diyenlerin oranı yüzde 26; “Katılmıyorum” diyenlerin oranı yüzde 22,8; “Kısmen katılmıyorum” diyenlerin oranı ise yüzde 23,7 oldu.
 

Buna karşın kurumun sınav yönetmeliğinde yaptığı değişikliklerin atama ve görevlendirme işlemine objektif bir uygulama getireceğine “Katılıyorum” diyenler yüzde 16,1; “Kesinlikle katılıyorum” diyenler ise yalnızca yüzde 6,9’da kaldı.
 

Buna göre kurumun gerçekleştirdiği sınavların ve görevlendirmelerin çalışanların yüzde 77’si tarafından kabul görmediği ortaya çıktı.
 

CAMİLERDE SIK SIK PARA TOPLANMASIN
 

Yapılan ankette cami görevlilerinin yüzde 45’inin camilerde para toplanmasını onaylamadığı görüldü. Ankete katılan personelin yüzde 40,4’ü ise “Ayda bir para toplanmalı” derken, “Para toplanmalı” diyenlerin oranı yüzde 10,5 olarak belirlendi.

GÖREVLİLERE SAHİP ÇIKILMIYOR
 

Dernek, muhtar, vakıf, cemaat tarafından Cami görevlileri ve Kur’an kursu öğreticilerine yönelik şikâyet ve bir baskı olduğunda müftülük tarafından personele sahip çıkılmama oranı yüzde 91,3 tür. Yani Personel sahipsizdir.
 

DİYANET ÇALIŞANLARI İDARE, SİYASETÇİLER VE SENDİKA TARAFINDAN MOBBINGE MARUZ KALIYOR

Ankette yönetim tarafından çalışanlara mobbing uygulanıp uygulanmadığı sorgulandı. Alınan cevaplar toplanarak karşılaştırıldığında personelin yüzde 52,4’ünün çeşitli şekillerde mobbinge maruz kaldığı görüldü. “Çalışma hayatınızda görevinizi ve görev yerinizi etkileyecek baskı, taciz ve ötekileştirme ile karşılaşıyor musunuz?” sorusuna “Hayır” diyenlerin oranı ise yüzde 47,6’da kaldı.
 

İdarecilerle ilişkilerin kopuk, gergin ve ilgisiz gerçekleştiği, Diyanet İşleri Başkanlığının insanlara tavsiye ettiği merhamet, paylaşım, kardeşlik, insanlık onuru, samimiyet ve saygıyı kendi personelinden esirgediği görülmektedir.
 

Baskı, taciz ve ötekileştirme ile karşı karşıya kalan personelin yüzde 20,4’ü baskıların idarecilerden geldiğini belirtirken yüzde 13,8’i siyasi baskı ile karşılaştığını, yüzde 9,8’i ise sendika baskısı ile karşı karşıya olduğunu ifade etti.
 

Diyanet personelinin yüzde 42,9 denetim faaliyetlerinde terazinin topuzunun kaçtığını ilan etmektedirler. Personel peşinen suçlu muamelesi görmektedir. Denetçilerin denetimle birlikte rehberlik yapacağı yerde her fırsatta cezai işlem uygulayarak sindirme politikası izlenmektedir. 
 

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI’NDA ÇALIŞANLARIN YÜZDE 73,3’Ü GÖREVLİ OLARAK HİÇ HACCA GİTMEZKEN %7,1’İ BİRDEN ÇOK DEFA GİTMİŞ
 

Ankette çalışanlara Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından görevlendirilerek Hacca gidip gitmediklerine dair yöneltilen soruya, katılımcıların yüzde 73,3’ünün “Hiç gitmedim”; yüzde 16,4’ünün ise “Bir defa gittim” dediği görüldü. Katılımcıların yüzde 7,1’i ise birden çok defa Hacca gittiğini ifade etti.
 

Aynı şekilde görevli olarak Umreye hiç gitmeyenlerin oranı yüzde 71 olarak belirlenirken birden çok defa Umreye gidenlerin oranı yüzde %4,3 oldu.
 

Diyanet İşleri Başkanlığının Hac görevlendirmesi yaparken ehliyeti, liyakati ve adaleti gözetmek mecburiyeti göz önünde bulundurulduğunda Kurumun sürekli aynı kişileri Hac’da görevlendirdiği ve bunun dışındaki çalışanlara bu görevi vermediği ortaya çıktı.
 

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI’NIN HİZMETLERİNE MÜDAHALE EDİLİYOR
 

Ankette Diyanet çalışanlarına Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hizmetlerine müdahale olup olmadığı yönünde yöneltilen soruda, ankete katılanların yüzde 64,2’si Başkanlığın hizmetlerine çeşitli şekillerde Kurum dışından müdahale edildiğini ifade etti. Hizmetlere müdahale olmadığını belirtenlerin oranı yüzde 35,8 olarak belirlendi.
 

DİYANET ÇALIŞANLARI DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI’NIN YÖNETİMİNİ BAŞARISIZ BULUYOR
 

Ankette Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yönetim anlayışı sorulduğunda, personelin yüzde 34,6’sının Başkanlığı başarılı bulduğu, yüzde 65,7’sinin ise çeşitli nedenlerle başarısız bulduğu görüldü. “Diyanet İşleri Başkanlığı çok başarılıdır” diyenlerin oranı yüzde 6,6; “Başarılıdır” diyenler yüzde 28 olurken Kurumu “Kısmen başarısız” bulanlar yüzde 43,4; “Başarısız” bulanlar yüzde 13,4 ve “Çok başarısız” bulanlar ise yüzde 3,9 olarak belirlendi.
 

TÜRK DİYANET VAKIF-SEN GENEL HAZIM ZEKİ SERGİ: “ANKET SONUÇLARINI İLGİLİLER İYİ OKUMAK ZORUNDADIR”
 

Anket sonuçlarını değerlendiren Türk Diyanet Vakıf-Sen Genel Başkanı Hazım Zeki Sergi, anketin Diyanet çalışanlarının sessiz çığlığı şeklinde yorumlanması gerektiğini ifade etti. Son dönemde gerek sıkça değiştirilen mevzuatlar gerekse çalışanlara dışarıdan yapılan müdahaleler nedeniyle Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı personelin büyük sıkıntılar yaşadığını belirten Sergi, “Eğer, ülkemizde İslam dendiğinde akla ilk gelen kurum olan Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yönetiminin, yaptığı sınavların ve görevlendirmelerin adaletsiz olduğunu ifade eden çalışanların oranı bu denli yüksekse Kurum mutlak surette kendine çeki düzen vermek ve yüce dinimiz İslam’ın emrettiği adalet çizgisine çekilmek zorundadır.
 

Adaletsiz atama ve görevlendirmeler, objektiflikten uzak sınav sistemi, çalışanların ruhsal dünyalarını tahrip eden rotasyon uygulaması, dışarıdan her türlü baskıya ve müdahaleye açık bir yapıdan muzdarip on binlerce çalışanımız bulunmaktadır. Kaldı ki, basit bir mevzuat değişikliği olarak görülen bir konu, aslında iki cihanda peşimizi bırakmayacak kul hakkının yenmesine sebep olabilir. Bu bakımdan özellikle idare eliyle çalışanların mağdur edilmesi yalnızca yetkililerin dünya hayatlarını değil ahiret hayatlarını da doğrudan ilgilendirmektedir.
 

Biz, hakkın tecelli etmesini gaye edinmiş bir çalışan örgütü olarak sorunların dile getirilmesi ve çözülmesi için kanunların izin verdiği çerçevede mücadelemizi var gücümüze sürdürmeye devam edeceğiz ama asıl görev ve sorumluluk; çözüm, iki dudağı arasında olan yetkililerdedir.
 

11 bin 720 çalışanla birebir görüşerek gerçekleştirdiğimiz bu anket bir anlamda bir mülakat, bir dertleşmedir, çalışanlarımızın içini dökmesidir. Anket sonuçlarının ilgililerce iyi okunarak değerlendirilmesi, Diyanet İşleri Başkanlığında çalışma hayatına barış ve huzur getirecek, sunulan hizmete heyecan katarak olumlu sonuçlar doğuracaktır.”